Tuesday 14 January 2003

US-posmeester is 'n vriend vir taal

Vanweë die Universiteit van Stellenbosch se gradeplegtigheid bevind ek my vroeg in Desember op Stellenbosch.

Die daaropvolgende week span die ANC-kongres sy veiligheidsnet oor die US-kampus.

Gedurende die kongresweek bevind ek my in die Neelsie se Matieland-poskantoor, omring deur sestien advertensie-plakkate   -   alles slegs in Engels. Op versoek ontmoet ek die posmeester, mnr. Geduld, om navraag te doen oor dié onaanvaarbare taaldominansie en  -diskriminasie.

In reaksie word ek voorgestel aan mnr. Maanda Manyatshe, hoof-uitvoerende beampte van die Suid-Afrikaanse Poskantoor en ook 'n kongresafgevaardigde   -   wat hom toevallig in die poskantoor bevind het   -   om my navraag eerstehands te beantwoord.

Die gesprek verloop in polities-korrekte Engels. Ek maak beswaar en verneem waarom 'n veeltalige gemeenskap onderwerp word aan advertensies uitsluitlik in Engels. Ek kry die standaard-antwoord: Advertensies kan nie in al elf landstale gedruk word nie. Ek verwerp dié antwoord en skets die taalwerklikheid van streekstale en verwante behoeftes.

Sonder om kommentaar te lewer, volg die tweede stereotipe antwoord: die geldelike onhaalbaarheid van meertalige advertensies. Die besparing wat die eentaligheidsbenadering meebring, maak dit glo moontlik om posgeriewe in die landelike gebiede te verskaf.

My verweer dat taal nie in geld omgedink moet word nie, het slegs hul lagspiere geprikkel. Met handgebare is duidelik aangetoon dat kosvoorsiening aan die hongerlydendes belangriker is as taal. Hiermee verskuif die klem van voorsiening van posgeriewe, na kosvoorsiening.

My standpunt dat mense in taalvriendelike, openbare diensverskaffingsplekke hulle met die eie taal behoort te kan identifiseer, is afgemaak as emosionaliteit.

Belangriker dalk as dié gesprek is die Matieland-posmeester se raaksien en benutting van die geleentheid tot beswaarmaking. Hy verseker my dat weens soortgelyke vroeëre taalbesware, hy aan sy poskantoor 'n meer taalverteenwoordigende karakter kon gee. Die nuutste besending advertensies laat hom egter geen keuse nie.

Afrikaans het beslis 'n taalvriend in dié Matieland-posmeester.

No comments:

Post a Comment