Oor rassisme en menswaardigheidskending

Alhoewel daar 'n direkte oorsaak-gevolg-verband tussen rassistiese opmerkings en menswaardigheidskending bestaan, blyk dié verband egter nie simplisties te wees nie. Selfskending van die eie menswaardigheid mag daartoe aanleiding gee dat ander dalk daarop mag reageer. Is sulke oorsaak-geïnisieerde reaksies noodwendig altyd van "rassistiese" aard, of dikwels 'n geval van: "Shifting the blame is the name of the (racist) game"?

Die begrippe rassisme en menswaardigheid is beide moeilik definieerbaar. By gebrek aan 'n werkbare definisie bly rassisme 'n hoogs emosionele, subjektiewe, arbitrêre en omstrede aangeleentheid. Vir jou eie rasgenoot (intrarassig) kan jy presies dieselfde sê as vir die vreemde rasselid (interrassig). In die intrarassige geval is dit nie noodwendig rassisties nie, maar in die interrassige geval is dit wel. Opmerkings oor rassegrense in 'n veelrassig-multikulturele samelewing is derhalwe riskant.

Wat vir rassisme geld, geld eweneens ook grootliks vir menswaardigheid. Die idee van menswaardigheid ontstaan van binne die mensbeskoulike konteks soos dié van die Christendom, liberalisme, kommunisme, animisme en evolusionisme. Gemelde voorbeelde huldig elkeen 'n partikuliere menswaardigheidsbeskouing. Is 'n universeel interrassig-interkulturele menswaardigheidsmodel, wat alle bestaande individuele menswaardigheidsmodelle bevredigend kan akkommodeer, moontlik? Oorweeg maar net die menswaardigheidsverskille wat betref die behandeling van vroue.

Gedwonge multikulturalisme dwing rasse aan mekaar op wat tot polarisasie eerder as versoening kan lei. Ook ANC-wanbestuur skep rassekonflik en  -spanning bevorderlik vir die klimaatskepping van rassisme. Sommige Suid-Afrikaners openbaar 'n oordrewe rassensiwiteit soos Velaphi Khumalo wat graag alle wit mense dood wil sien (DB,08.01)   -   rassistiese haatspraak. Gaan sy kop ook rol onder die rassisme-guillotine soos dié van Sparrow en Hart?

Die gevaar bestaan dat die meerderheidsgroep se rassisme-  en menswaardigheidsbeskouing op ongrondwetlik verabsoluterende wyse op alle minderheidsgroepe afgedwing kan word. Daarteen moet noulettend gewaak word.               (ngn)