In sy grotallegorie of -mite wys Plato, Griekse wysgeer 500 v.C.,op volslae onkunde as die resultaat van gebrekkige opvoeding en onderwys.
Plato beskryf 'n klomp vasgekettingde mense sittende teen 'n grotmuur met slegs 'n uitsig op die oorkantse grotwand. 'n Brandende vuur agter hulle werp lig op dié grotwand. Wanneer iemand/'n objek agter en tussen hulle en die vuur beweeg, werp dit 'n skadu op die grotmuur voor hulle. Al wat hulle sien, is dié skadu's, gee name daaraan, en gee só vorm aan die werklikheidsafskynsel in hul grotbestaan.
Die donker grotomgewing met die skadubeelde van die onsigbare ware werklikheidsbeelde, simboliseer die gebrek aan ware insigtelike kennis. Vasgevangenheid in voormelde word deur die kettings gesimboliseer. Die skadubeelde is simbole van pseudo kennis.
Plato sê dié vasgekettingdes moet losgemaak en omgedraai word na die ligbron van die vuur waarin hulle mense/objekte as die ware werklikheid kan sien; onderskeibaar van die skynegtheid van die skadubeelde.
Die kerntema van Plato se allegorie is mense se onkunde aangaande die ware werklikheid en funksionering daarvan; vasgevang in onkunde en gebrekkige insig wat skynwerklikheid bied. Dit is nie toevallig dat hierdie mite ontstaan in die konteks van opvoeding en onderwys met toepassingsmoontlikhede ook in ander kontekste nie.
Die toepaslikheid van dié 2500 jaar-oue allegorie vir die SA onderwys- en skolestelsel is voor die handliggend. Maar wat ook van kontekste soos dié van die SAL en Eskom - asook dergelikes - met hul reeds kwarteeu-oue rekords van volgehoue mislukking? Word daar met insigtelike kennis of dié van skyninsig, in lig- of in skadu-omgewings, geopereer? 'n Platoniese "losmaking" en "ommekeer" is dringend nodig in landsbelang. (ngn)
No comments:
Post a Comment