Die begrippe "persoon" en "posisie" is wedersyds aangewys op mekaar en daar word, redelikerwyse, gedink in terme van die regte persoon vir/in die regte posisie. Met toenemende behoeftes en kulturele vooruitgang as voorwaardes daartoe, word daar voortdurend nuwe samelewingsposisies geskep, en het persone van Europese oorsprong in die verlede baie sodanige posisies in Suid-Afrika help skep. Opvallend van ons huidige samelewing is dat, in vele gevalle, persoon en posisie egter in disharmonie verkeer - posisieroof - en, as gevolg daarvan, ons stagnasie en verval ervaar.
Elke posisie stel sy eie unieke gesagseise as voorwaardes waaraan die persoon moet voldoen om dié posisie suksesvol, en in almal se belang, te beklee. Verkeerde persone wat nie in posisies pas nie, is 'n euwel en onding in ons samelewing, en word posisies nie net disfunksioneel gemaak nie, maar ook in oneer gebring. Dit strem ontwikkeling en vooruitgang terwyl die burgery die spit moet afbyt.
Wanneer mense om legitieme redes nie ontsag het vir die persoon in 'n gesagsposisie nie, word die gesag - geleë in die posisie - ondermyn. Beswaarmakende kritici word dan baie gou beskuldig van rassisme. Professore wat toelaat dat studente hulle familiêr op die voornaam aanspreek, bring hul gesagsposisies in gedrang, want "familiarity breeds contempt".
Vanweë posisieroof vind Robert Mugabe homself in 'n roofposisie. Wanneer persone in diens van Eskom duidelik nié opgewasse is vir hul posisies nie - en nog met buitensporige bonusse daarvoor vergoed word - roep so 'n praktyk van posisieroof, ten koste van die burgerlike bevolking, ten hemele. 'n Lang lys van sulke roofposisies, ten koste van ons almal, kan saamgestel word.
Beklee die regte persoon die dekaansposisie van 'n Teologiese Fakulteit wat vir eerstejaar-teologiestudente sê : "Ons het niks met julle geestelike lewe te doen nie ; ons moet julle net akademies vorm" , en : "Julle moet weet die stories van Abraham en andere in die Ou Testament is fiksie en het nooit werklik gebeur nie" ?
Vele samelewingsposisies - die pilare waarop 'n gesonde en welvarende bevolking normaalweg rus - verkeer tans in gevaar vanweë onbekwame en ongeskikte persone wat in sulke posisies aangestel is. Hiervoor moet die aanstellingsinstansie primêr verantwoordelikheid aanvaar.
Die sinneloosheid van verkeerde persone in samelewingsposisies blyk nie net 'n eietydse verskynsel te wees nie. Ook Salomo het dié anomalie tussen persoon en posisie raakgesien en toe soos volg opgemerk : "Ek het slawe te perd gesien en vorste te voet op die grond soos slawe" (Prediker 10:7). (ngn)
No comments:
Post a Comment