Van Wyk se kritiek oortuig nie

By die lees van dr. Chris van Wyk se brief,  "Groot gebreke in Conradie se artikel" (DB,24.10.2008), is dit moeilik om sy benadering   -   waarvolgens hy vra na relevente bronne, 'n  "gesonde hermeneutiek"  (hóé gedefinieer?), teks en konteks   -   mis te kyk.

Kerkleiers en teoloë het vandag mekaar se (professionele?)  "kollegas"  en lede van 'n spesifieke teologies-wetenskaplike gemeenskap geword, en is nie, sonder meer (soos vantevore) en paradigmaties-ongekwalifiseerd,  "broers"  van mekaar nie. Dit is teen hierdie agtergrond van 'n verskuiwing in  "broederlike verhoudinge"  dat ek Van Wyk se kritiek op Conradie lees.

Van Wyk kritiseer Conradie vir sy gebruik van verouderde bronne wat nie resente NG Kerk-besluite  "verreken nie". Oordeel Van Wyk dan dat NG Kerk-besluite onfeilbaar is en die allermaatstaf vir ons kerklike en geloofslewe geword het?

Volgens Van Wyk maak Conradie die Belhar-belydenis  "verdag...deur na die beweegredes daarvoor te verwys" , en het hy nie  "deernis met die konteks van dié belydenis nie".  Waarom skei Van Wyk  "beweegredes" en  "konteks"  van mekaar asof dit nie wedersyds beïnvloedende begrippe is nie? Hy beweer Conradie werk  "met 'n eensydige fokus op die konteks".  Het Van Wyk al oor sy eie potensiële inter-paradigmatiese eensydigheid besin?

Van Wyk sê,  "Die teks van Belhar ken beide vertikale en horisontale versoening, anders as wat dr. Conradie ten onregte beweer."  Conradie verwys na die  1982-uitspraak van die algemene sinode wat die konsep-belydenis van Belhar se versoeningsleer as  "horisontalisties"  beskou. As die Belhar-belydenis dan gekenmerk word deur horisontalisme (verabsolutering van menseverhoudings), waarom verwyt Van Wyk dan vir Conradie deur te sê : "Die versoening van Christus het immers 'n kruis gekos en nie 'n paal nie"?

Versteur Van Wyk nie self die kruis-balans deur juis die dwarsbalk daarvan te wil verabsoluteer nie? ('n Geval van splinter en balk?) Ek stem saam met Conradie wat beweer : "Skrifgetroue gereformeerde teologie is verruil vir situasie-gedikteerde kontekstuele teologie."

Belhar-man en/of Godsman?

In Forum (DB,07.10.2008), sê prof. Anton van Niekerk, Universiteit van Stellenbosch-filosoof :  "Prof. Strauss (NG Kerk-moderator) is uitgesproke daaroor dat hy nie 'n  'Belhar-man'  is nie". Dat Strauss dié uitspraak   -   waarvoor hy verkwalik word   -   sou gemaak het, is skynbaar algemeen bekend.

Dit is te begrype dat as ek, as gewone NG Kerk-lidmaat, sou sê dat ek óók nie 'n  "Belhar-man"  is nie, dit nie naastenby dieselfde impak op lidmate sal hê as wanneer die moderator dit sê nie. Sy standpunt vind noodwendig neerslag en steun, asook teenkanting, binne 'n wyer kerklike invloedsfeer.

Die aanvoelbare klimaat in die Belhar-debat is een van : Hierdie belydenisgeskrif geniet soveel prominensie en steun van sommige senior NG Kerkleiers dat dit selfs God se teenswoordig bedreigde Woord   -   wat ons éïntlike besorgdheid verdien   -   as veel hoër prioriteit oorskadu.

Ek wil suggereer dat niemand hom daaroor moet kwel dat die NG Kerk-moderator nié 'n Belhar-man is nie. Dit verander absoluut niks aan lidmate se sieleheil nie. Waarna ons wél moet vra, is óf hy 'n ware Godsman ('n argaïese begrip vir moderne Christene?) is, en in 'n gehoorsamend-luisterende verhouding tot God Drieënig staan. Dít is wel 'n absoluut ononderhandelbare voorvereiste vir die voortbestaan van die wáre kerk van Jesus Christus.

Om 'n wáre Godsman te wees, is van 'n onmeetbaar groter geloofs-prioriteit as om 'n  "Belhar-man"  te wees. Laasgenoemde is beslis ondergeskik aan eersgenoemde. Hét ons die versekering dat alle  "Belhar-manne"  tegelyk ook wáre Godsmanne is terwyl dit algemeen bekend is dat nié alle Godsmanne ook  "Belhar-manne"  is nie?

Of jy 'n  "Belhar-man"  is of nie, is irrelevant in die lig van die radikale vraag of jy wel 'n wáre Godsman is. Antwoorde sal verskil, afhangende van die kontekstuele dampkring waarbinne  "Belhar-manne"  en  "nie-Belhar-manne"  hul onderskeie teologiese paradigmas beoefen.

Net die bedrieër wat verdeel en heers, baat by dié verskille.

Sien reëloortreding oor die hoof

Naguil se brief,  "Sprinkane eet klink lekkerder" (DB,18.10.2008), herinner my aan 'n onlangse insident in 'n handelsbank. 'n Hoflike bruin bankassistent help kliënte na spesifieke toonbanke volgens elkeen se sakebehoefte. Aangekom by 'n swart kliënt met 'n selfoon in die hand, vestig die bankassistent eersgenoemde se aandag op die reël wat selfone in dié bank verbied.

'n Vriendelike versoek om dit in die broeksak te bêre, ontlok 'n heftige reaksie waartydens die selfoonman van aanval as selfverweer gebruik maak. Sy veelseggende opmerking van : "No, man, don't take your job so serious!" , het my getref. In dié uitdagende opmerking lê 'n gesindheid opgesluit van : En wie is jy nou eintlik om my tot konformering aan die bank se reëls op te roep? Kyk liewer anderpad en kondoneer só my oortreding van die reël.

Dieselfde soort gesindheid is ook te vind in die geloofslewe van sommige mense   -   "No, man, don't take your faith so serious!"  Wie is jy nogal om my te wys op hedendaagse aanslae op die Christelike geloofslewe? Sluit jou geloofsoog, en kondoneer!

Naguil versoek Die Burger om   "al die kwasi-teoloë, lekepredikers, doemprofete, ateïste, anti-  én pro-Buchans bymekaar (te) roep sodat hulle vir eens en vir altyd álles kan sê wat hulle wil sê...(en) Ek wil nooit, ooit weer hoor of lees van...die Antichris en...oor die anti-Buchan   (en) oor...Belhar...nie".

Is Naguil se reaksie soortgelyk aan dié van die selfoonman in die bank? Naguil verwys na  "daai een man in die Bybelse tye (wat) sprinkane in die woestyn gaan eet het". Dié man was Johannes die Doper   -   voorloper van die Messias   -  wat gesê het : "Bekeer julle, want die koninkryk van die hemel het naby gekom."  Naguil beweer :  "Ek (Naguil) trek al daar."

Wat beteken hierdie stelling? Identifiseer/ distansieer Naguil hom/haar met  "daai een man in die woestyn"  se oproep tot bekering? Is dit erns of bespotting ; eggo van die bankassistent of die aanvallende selfoonman? Die voordeel van dié twyfel gaan aan Naguil.

Doen wat God voorskryf

P.J.Pelser sê in sy boek , NG-kerk : Reformeer of...Disintegreer?, dat prof. Willie Jonker se 1990 Rustenburg-belydenis   -   dat apartheid sonde is   -   tot die verbrokkeling van sekerhede binne die Afrikanergemeenskap en sy kerk gelei het.

Die Rustenburgse inter-kerklike beraad   -   aangevra deur F.W. de Klerk   -   se program is opgestel deur die Wêreldraad van Kerke (WRK) en die Suid-Afrikaanse Raad van Kerke (SARK). Hierdie twee organisasies sou presies weet hóé om Gereformeerde kerklike invloed en gesag ná dié beraad te vernietig as 'n resultaat van die Jonker-belydenis.

Met die oog op herwinning van verlore kerklike aansien, gesag en legitimiteit   -   veral in die oë van die SARK en WRK   -   word die  "ou" (lees: sondige) teologiese weë verlaat en 'n  "nuwe"  weg betree. Laasgenoemde herinterpreteer Bybelinhoude volgens die  "nuwe tydsgees"  en  "verafgod wetenskaplike ondersoek" , terwyl geloof sélf nié  "wetenskaplik"  verklaarbaar is nie. Pelser noem prof. Sakkie Spangenberg die  "koorleier"  van dié  "nuwe teologie".

Gedurende Ou Testamentiese tyd moes wakende wagters op stadsmure die inwoners betyds waarsku teen aankomende vyande. Versaak dié wakende wagters hul plig, rus die bloed van diegene wat deur die vyand doodgemaak word, op die hoofde van die wagters. Ignoreer dié wat gewaarsku word egter die waarskuwings teen die vyand en hulle word dan gedood, rus hul bloed op hul eie hoofde.

Dit is in die lig van die voorafgaande dat ek Dirk Crous se waaksaamheidsvraag in sy brief,  "Doen hulle regtig wat God voorskryf?" (DB,16.10.2008), sien wanneer hy vra :  "Is dit 'n geval van teologiese brein teenoor teologiese brein, of regtig wat God voorskryf?"  Crous se vraag is tweeledig : Die vraag na twee teologieë wat ingrypend van mekaar verskil, en dan die kernvraag :  Watter van dié twee doen  "regtig wat God voorskryf?"

U sal nie maklik 'n antwoord hierop kry nie ; veral nie direk van kanselweë nie. Volg egter die beproefde Bybelse raad van : "Soek, en jy sal vind" , en hou nie op voordat u nie sekerheid daaromtrent gevind het nie.

Babelse verwarring oor Skrifbeskouing

Sou NG Kerk-lidmate se paaie uiteen gaan, sal dit nié oor die Belhar-belydenis en die VGK wees nie ; dié is bloot aanvullende  "huurtroepe"  wat moet help om 'n nuwe Skrifbeskouing die NG Kerk binne te dra en daar te help vestig. Dié nuwe Skrifbeskouing sal die NG Kerk  "verlig"  met 'n moderne  Godsbeskouing, mensbeskouing en wêreldbeskouing, want, volgens prof. Anton van Niekerk, is die NG Kerk juis nié 'n  "Skrifgetroue"  kerk nie.

Hoe lyk dié nuwe Skrifbeskouing? In die jongste uitgawe van die Vereniging vir Christelike Hoër Onderwys (VCHO) se termynblad, Roeping en Riglyne, sê ds. Hanan Viljoen ons Skrifbeskouing is die kernaangeleentheid in die huidige teologiese debatvoering. Viljoen wys op navorsing van prof. R.Britz waarin hy tot die slotsom kom dat 'n  "ommekeer in die teologiese Skrifbeskouing"  van die NG Kerk plaasgevind het. Hy beweer dat dié Skrifbeskoulike ommekeer aan  "die kern van die (voort-) bestaan  "  van die NG Kerk lê.

In sy professorale intreerede het dr. P.Verhoef gesê  "dat dit in die Skrif allereers om die openbaring van God gaan".  Viljoen sê vandag gaan dit om 'n vermensliking van die Woord om dit vir die moderne mens aanvaarbaar te maak om sodoende die kerk te  "red".

Prof. J.Muller sê van dié  "aanvaarbaarmaking"  dat ewige Skrifwaarhede nou bevraagteken en selfs belaster word. Moderne teoloë sê die tradisionele teologie het  "'n plat-aarde-wêreldbeskouing waaraan die moderne mens nie meer glo nie".  Vir moderne teoloë is die Bybel nié God se geïnspireerde Woord oor Homself nie, maar  "mensewoorde oor God".  Daarmee, sê Viljoen, word die  "mat van sekerheid"  onder Christene se geloofsvoete uitgeruk.

Dit is binne dié verwarrende Skrifbeskoulike stryd dat die sterk aandrang om kerkeenheid homself opportunisties uitwoed. En, moet ons vra, wié is die  "vader"  van verwarring?

Is dit Skriftaal of slangtaal?

Gewoond daaraan om van ongelooflike dinge te verneem, hoor ons nou ook dat die  "NG Kerk se probleem een van klas, ras   -   nie-teologie" (DB,08.10.2008) is, volgens prof. Piet Naudé   -   'n omstrede bewering. Dit is verstommend dat tot só 'n simplistiese gevolgtrekking gekom kan word aangaande Protestants- Gereformeerde Christene se besware teen die Belhar-belydenis en eenwording met die VGK. Eersgenoemde se probleem is júís die kontemporêre teologie-beoefening.

Dit is onrusbarend hoedat hedendaagse teologiese standpunte, gegrond op humanistiese geloofsperspektiewe, op gesaghebbendheid aanspraak maak. Outentieke Protestants-reformatoriese geloofsdenke transendeer klas en ras, maar is Bybelwaarskuwend waaksaam ingestel op die subtiele misleiding van die Antichris .   1 Johannes 2:18-19 sê : "Daar is nou reeds baie Antichriste (wat) wel uit ons geledere voortgekom het." Mág ons, of móét ons, teen hulle waak?

Ons huidige teoloë weet skynbaar minder van die Bybelse profetiese boeke   -   Daniël en Openbaring   -   as wat die kerkleiers van die  15de  eeu reeds geweet het, wat húlle in staat gestel het om die Antichris tóé reeds te kon identifiseer. Moderne teoloë twyfel dan selfs aan die bestáán van Satan!

In sy gesprek met Eva konfronteer die slang (Satan) haar met sy twee oerleuens : "Hét God werklik gesê...?" en : "Julle sal nie sterf nie..."  Die eerste sataniese leuen wek twyfel ; die tweede leuen verdraai God se Woord. Nou sê Naudé : "Wie sê Boesak is nie dalk reg nie?"  Hoor ek iets van die slangtaal (twyfelsaai) in sy vraag?

Ras is duidelik voorop in Naudé se bewussyn as hy sê : "NG dominees (word) vir 'n wit wêreld opgelei."  Volgens Naudé hoor  "baie wit mense...nie die stem van Christus...(in) Belhar (nie)."  Wátter Christus se stem?

Het ons hier te make met Skriftaal of slangtaal?

Filosofie en die kerkeenheidsdebat

Die Bybel wys ons op twee soorte wyshede : hemelse (kopvermorselende) wysheid teenoor aardse en duiwelse (hakskeenbytende) wysheid (Jakobus 3:13-18). Elkeen kan dié teenoorstaande wysheidskenmerke self gaan nalees.

As kinders van Godvresende Christen-"wysgeerouers" , toevertrou aan Christen-"wysgeer-onderwysers", het ons van hulle hul wysheidsraadgewinge ontvang, én nagevolg (dikwels teensinnig), op 'n vormingsweg wat ons uiteindelik bó onsself en eiebelang kon laat uitstyg.

In sy artikel,  "Die tragedie rondom Belhar" (DB,07.10.2008), lewer filosoof-professor Anton van Niekerk 'n vurige pleidooi vir die aanvaarding van die Belhar-belydenis, en die verlengstuk daarvan   -   eenwording tussen die NG Kerk en die VGK. Hy beskuldig die NG Kerk as die oorsaak van dié  "tragedie"  , naamlik dat die NG Kerk nié 'n   "Skrifgetroue kerk"  is nie. Teenoor dié NG Kerk-aanklag van hom skets hy 'n baie eensydig-vroom prentjie van die Belhar-belydenis.

In teenstelling met sy bewering van die NG Kerk-moderator as  "ons eie boerepous" , is dit juis die Belhar-belydenis wat éénheid verabsoluteer en verskeidenheid tot  "sonde, ideologie en dwaalleer"  verklaar   -   tipies van pouslike uitsprake   -   dienende 'n God wat teen ongeregtigheid (lees: verskeidenheid) is en by die verontregtes staan (want geregtigheid is kwansuis slegs in éénheid te vind).

Aangaande Van Niekerk se aandrang dat kerkleiers lidmate (gemeentelede) tot aanvaarding van die Belhar-belydenis moet lei, sê Paulus in  1 Timoteus 3:15b vir ons : "Die gemeente is die draer en die beskermer van die waarheid."

In wie setel die gesag dus volgens die Bybel : Die kerkleiers of die gemeentes? Hoedanig sou Van Niekerk se filosofiese debatsvertrekpunt wees : kopvermorselend, of hakskeenbytend?

Voorouers ketters, nageslag demone

Engelssprekendes beweer : "It takes a thief to catch a thief."  Sou die NG Kerk dan nie die dief (lees: demoon) wees wat gevang is nie? Wat dan omtrent die diefvanger self? Wie demone kan identifiseer, moet sekerlik self ook oor 'n eie demonologie beskik ten einde dié diaboliese manifestasie by ander te kan herken, of hoe?

Só vertolk ek dr. Allan Boesak se opmerking : "Die demoon van rassisme het die NG Kerk nog nie finaal verlaat nie." (DB,02.10.2008).

Demoon-aanwesigheid in die kerk is 'n Bybelse werklikheid. Beide Markus (1:21-28) en Lukas (4:31-37) getuig daarvan. By geleentheid leer Jesus die mense in 'n sinagoge toe 'n duiwelbesetene (demoon) hard uitroep : "Wat het ons met U te doen, Jesus van Nasaret? Ek weet goed wie U is ; U is die Heilige van God!"

Vandag nog is daar diegene wat steeds só uitroep in die kerk en demonies van Christus  "getuig". As deel van God se volk en kerk   -   gesimboliseer deur die vrou in wit wat van haar agtervolger ontsnap na die woestyn (Openbaring 12)   -   moet ons ons nié laat mislei soos wat Eva deur die slang (demoniese medium van Satan) mislei is nie.  Die Hugenote-monument in Franschoek is simbolies van die Protestante se vlug voor dié godsdiensvyand. Die vrouefiguur in dié monument hou in haar een hand 'n Bybel en in haar ander hand 'n gebreekte ketting vas. Waarom wil ons ons wéér laat vasketting aan 'n valse belydenisskrif?

Om Protestantisme   -   waarvoor 'n dure prys op Europese brandstapels betaal is   -   te behou, bly weg van die valse kerk wat nog altyd die ware kerk van Christus aangekla en vervolg het. Ons voorouers is  "ketters" genoem. Vandag word hul nageslag  "fundamentaliste"  en  "demoon van rassisme" (deur Boesak) genoem.

Prediker 10:8 sê : "Wie 'n (geloofs-) muur (Protestantisme) afbreek, word deur 'n slang (Lucifer) gepik."