Friday 17 August 2012

Kan SA hom van dié "nuwe ketting" bevry?

Die ANC (DB,11.08) en SAKP (DB,14.08) se ongrondwetlike kritiek teen adv. Madonsela, die openbare beskermer (OB), se optrede by 'n DA-gereelde vrouebyeenkoms op Vrouedag, het my aan 'n tweedelige spotprent uit die dertigerjare van die vorige eeu herinner. Die spotprent beeld 'n vasgekettingde bobbejaan op grondvlak uit met daarnaas dieselfde bobbejaan in 'n kas bo-op 'n paal, dog steeds vasgeketting.

Die bobbejaan simboliseer die destydse Unie van Suid-Afrika in sy verhouding tot imperiale Groot Brittanje. Die ketting simboliseer Suid-Afrika se posisie van onderhorigheid aan dié imperiale moondheid op daardie stadium (1910). Saam met Kanada, Australië en Nieu-Zeeland, "dogters van Moeder Engeland", het SA, agt jaar ná die Tweede Vryheidsoorlog, "verhoogde dominiale status" geniet, dog steeds met kettings gebind aan die imperiale heerser. Dit sou die Balfourverklaring (1926), die Statuut van Westminster (1931) en die Status van die Unie-wet (1934) verg om na dekades eers dié "bobbejaan" te ontketting.

Die ooreenkoms tussen die gemelde spotprent en die ANC/SAKP-kritiek op die OB? Ongetwyfeld geniet die posisie van die OB hoë aansien / status in ons grondwetlike bedeling. ANC/SAKP-reaksie wek egter die indruk as sou dié amp onderhorig en "geketting" wees aan ANC/SAKP-ideologie en nié die grondwet nie. Ons durf geen illusies hê oor die ANC/SAKP se magsvraatsug soos dit met Britse imperialisme ook die geval was nie. Kan ons te wagte wees dat die OB se vryheid van beweegruimte ook toenemend beperk gaan word, en sal SA daarin kan slaag om hom ook van die ANC/SAKP se "nuwe ideologiese ketting" te kan bevry?                    (ngn)




No comments:

Post a Comment