Prof. Jonathan Jansen is bekend vir sy omstrede openbare uitsprake. Sy jongste uitlating dat Afrikaanse skole - en Afrikaans as onderrigmedium - moet verdwyn (DB,02.10), is slegs een van vele; almal met 'n gemeenskaplike doel. Dat Jansen 'n vendetta teen wit Afrikaners voer, is reeds oorbekend. Om die geheue hieromtrent te verfris, kan die resensie van sy boek, "Knowledge in the Blood : Race and the Apartheid Past" (2009), wat in 2009 in "Rapport" verskyn het, herlees word.
Dié boek bied insig in Jansen se siening van, en benadering tot, wit Afrikaners wat hy brandmerk as "onredbare rassiste". Met 'n reeds grootliks getransformeerde openbare bestel, verskans Afrikanernasionalisme - volgens Jansen - sigself nog in wit kerke, skole en universiteite waar Afrikaners hul ras, taal en kultuur verdedig.
Jansen se sentrale vraag is hóé die "oorwonne" wit Afrikanergemeenskap beweeg kan word om versetloos "tuis te voel" binne die SA-transformasie-agenda. Hy gebruik sy ervaring by die UP as gevallestudie van hoe dit gedoen kan/moet word. Jansen sien die Afrikanerkultuur as onhervormbaar. Direkte konfrontasie daarmee moet egter vermy word. Subtiliteit is die wagwoord, daarom moet elemente van dié kultuur geïdentifiseer word wat as instrumente vir taal-, denk-, kultuur- en ideologiese transformasie kan dien.
Jansen sien Afrikaans as 'n instrument om ander buite te hou ter wille van wit bevoorregting. Swart studente, met 'n voorkeur vir Engels, vloei skole en universiteite in groot getalle binne. Dié demografiese verskuiwing verander dié kontekstuele spelreëls dramaties - 'n groter demokratiese aandrang om Engels. Vir Afrikaners, as "voorwaardelike pragmatiste", is standaarde en bepaalde waardes baie belangrik, dus : behou eersgenoemde in ruil vir Engels as onderrigmedium. Só kan Afrikaners se lojaliteit behou, én hulle steeds dieper die transformasiekamp binne gedryf word.
'n Belangrike vraag is : sal Jansen uiteindelik met sy "Jakkals nooi vir Gansie"-taktiek slaag, óf die teendeel bereik - groter taal-, kultuur-, rasse- en nasionale spanning en polarisasie teweegbring? (ngn)
No comments:
Post a Comment