Op waaroms en hoekoms volg die daaroms

In sy skrywe, "Indoktrinasie so oud soos volkere" (DB,11.06.2010), sê Christian Martin die volgende van my: "Jy (Breitenbach) is nie altyd verkeerd in sekere van jou sieninge nie." In my reaksie daarop het ek gesê dat Martin "die integriteit openbaar om tussen debat (saak) en debattteerder (persoon) te onderskei" (DB,15.06.2010). In sy onlangse skrywe, "Passievolle Pienaar sal gemis word" (DB,15.03), bewys Martin my destydse stelling as korrek wanneer hy onderskei tussen Pienaar (persoon) en die DA (saak)   -   deur Pienaar gedien   -   waarin Martin slegs lof het vir Pienaar wanneer hy van hom sê: " 'n wonderlike kollega, opposisieleier en man van waarheid", 'n lofrede komende van Martin as ANC-LPW. Sodanige krediet aan 'n politieke opponent spreek vir sigself van Martin se grootmoedigheid en volwassenheid. Laat ons daarom kritiseer diegene wat gekritiseer moet word, maar ook erkenning gee waar erkenning verdien word.

In sy skrywe (DB,22.03) waarin Martin reageer op die skrywes van Johan Keyser (DB,21.03) asook dié van prof. Amanda Gouws (DB,18.03), lees ek dié waarheid wat hy daarin voorhou, naamlik "antwoorde kan alleenlik verkry en mense se optrede verstaan word as dit in konteks en in samehang met die verlede van ons land verstaan word." Ek het begrip daarvoor dat hy hierdie waarheid óók van toepassing maak op al die nie-stemgeregtigdes van voor 1994. Waarheid dwing egter ons respekvolle hantering daarvan af, en daarom moet dit konsekwent op ons almal van toepassing wees, selfs hulle wat die apartheidsbestel ingestel het, deur in die historiese verlede te gaan soek na die kompleksiteit van die "waaroms en hoekoms" daarvoor. Slegs deur op 'n eerlike, gebalanseerde en vreeslose wyse na historiese waarheid te soek, kan daar by Martin se "ná waaroms en hoekoms kom die daaroms", uitgekom word. Laat ons daarom almal hand in eie boesem steek.