Wat simboliseer "Van Riebeeck se gees"?

By geleentheid van die ANC se 103de bestaansviering in Kaapstad het 'n Khoi-geestelike "Jan van Riebeeck se gees" deur gebed uitgedryf (DB,12.01). Wat simboliseer "Van Riebeeck se gees" vir die ANC wat dié "gees" so verwerplik vind dat dit selfs deur gebed (gewoonlik bose geeste) uitgedryf moet word?

Daar is 'n verskeidenheid van perspektiewe van waaruit dié vraag benader kan word   -   myne is slegs een. Voorop staan vir my die opsigtelik onversoenbare waaromtrent Afrika en Europa dramaties van mekaar verskil. Allereers simboliseer "Van Riebeeck se gees" die gekerstende Europese beskawingsgees in teenstellng met die tipiese animistiese "gees" van Afrika. Met voet aan wal, bid Van Riebeeck tot die "Barmhertige Goedertieren Godt ende Hemelsche Vader." So onlangs nog as met die Wêreldbeker-sokkertoernooi (2010) het sangomas en inyangas (tradisionele genesers)   -   ongeag kersteningspogings sedert 1652   -   nuwe stadions "geseën" in die naam van die tradisionele Afrika-"gees".

Hoewel nie die oorspronklike bedoeling nie, word Van Riebeeck onthou as die vestiger van die wit Europese ras, in die algemeen, en die volksplanter van die Afrikanervolk, in die besonder   -   gesien as indringerras en -volk in S.A. Vir my simboliseer hierdie drie   -   geloof, ras en volk   -   by uitstek "Van Riebeeck se gees"; 'n algemeen blank Europese "gees" onversoenbaar met dié van Afrika.

Dié "gees" simboliseer ook 'n aan-Afrika-onbekende verhouding van onderdaan (swart) teenoor heer (wit) vanweë oorspronkilke verskille in kulturele ontwikkelingsvlakke. Sedert 19994 is dié rolle egter deur rewolusionêre emansipasie omgekeer. Dit is duidelik dat die verskille in tradisionele Afrika-  en Europese regeringswyses té groot is om S.A.-nasiebou te bevorder. Met "Van Riebeeck se gees" uit die weg geruim, kan laasgenoemde makliker geskied.