Saturday 15 September 2007

NG Kerk volg politieke model

Die plaaslike ringsitting is verby, die verslag is opgestel en kanselruiling vind plaas om die inhoud daarvan aan lidmate bekend te maak. In sy slotgebed vra die besoekende leraar (naas die genade van Jesus en die liefde van God) om die  "transformerende begeleiding"  van die Heilige Gees vir die gemeentelede. Het ek reg gehoor? Inderdaad ; ander gemeentelede bevestig dit.

Vanwaar, Gehasi, met dié ongewone  "transformasie"-versoek? Was dit deel van sy sending, of het hy dié geleentheid subtiel benut om steun te werf vir sy persoonlike standpunt aangaande die heersende debat in die kerk, te wete kerkhereniging?

Op my lessenaar lê die NG Kerk-dokument , Konsultasie oor Kerkhereniging,  waarop NG-lidmate kommentaar moet lewer. In hierdie dokument is daar aangeleenthede wat groot kommer en verontrusting wek. Een van hierdie rooi flikkerligte is die merkbare ooreenkoms tussen dié herenigingsproses en die afgelope polities-staatkundige proses wat ons land in 1994 in die hande van die ANC geplaas het.

Eerstens is dié dokument deurspek met polities-sinonieme begrippe soos onderhandeling, konsensus en (geïmpliseerde) kompromie. Is hierdie instrumenteel van die Goddelike werkwyse?

Tweedens het die De Klerk-regering vooraf 'n meningspeilingsreferendum gehou. Dit is wat tans in die NG Kerk met hierdie konsultasieproses aan't gebeur is.

Derdens is die Kodesa-onderhandelinge met sy taakspanne vergelykbaar met die Achterberg-vergaderings en sy taakspanne.

Vierdens is op 27 April 1994 'n verkiesing gehou. Soortgelyk word 'n stemming ook in dié kerk voorsien. Op gemelde datum neem die meerderheid die regering oor.

Wie neem die kerklike regering en leierskap oor ná stemming in kerkgeledere met die verkryging van 'n tweederde-meerderheid?

Vyfdens : Ná April 1994 is 'n Waarheids-  en Versoeningskommissie ingestel. Kerkhereniging sal ook 'n versoeningskommissie hê om, onder meer,  "magstryde te ontlont"  en  "spanningsopbou te voorkom".

Sesdens : Kort op die hakke van die nuwe Suid-Afrika het die VGK (Verenigende Gereformeerde Kerk) in 1994 tot stand gekom. Is daar enige verband? En is voorgemelde alles niksseggend?

Die konsultasiedokument oortuig nie wat betref die sentrale posisie van die transendentale dimensie wat kerkhereniging behóórt te kenmerk nie. Hierdie eenheidstrewe blyk veel eerder op die mens, en 'n versoening tussen mense, gerig te wees, synde kenmerkend van die horisontale wêreldgees van ons tyd. Die ware kerk staan primêr in diens van sy Hoof, Jesus Christus.

Tuesday 11 September 2007

Nie-rassigheid 'n droom

Jan-Jan Joubert se artikel,  "Nie-rassigheid is die beste vir Afrikaners" (DB,05.09.2007), verwys. Hy betreur die feit dat soveel  "mense steeds weier om nie-rassig te dink". En, sê hy,  "om met wit mense te deel, maar nie met swart mense nie, of omgekeerd, is rassisties".

Dis 'n oorvereenvoudigde beskuldiging en onbewese stelling, naamlik wit mense (veral) is rassiste. Wát is Joubert se definisie van rassisme, en wát is sy kriteria waarvolgens hy rassisme beoordeel?

Ek vluglees uit  Races of Africa  van professor Seligman, voorgeskryf deur my destydse volkekunde-dosent, dr. Schiller, aan die US van 45 jaar gelede   -   wetende dat navorsing in 45 jaar nie agterweë gebly het nie   -   om tot die gevolgtrekking te kom dat die begrip  "ras"  'n komplekse en saamgestelde begrip is. Seligman beweer  "questions of race should first and last be determined by the study of physical characters."  Vir hom is  "the chief criteria of race...skin colour, hair form, stature, head shape, and certain characters of the face."  Ek wil glo dat hierdie kriteria vandag as rassisties afgemaak sal word, dog die vraag is : Kan dit ontken word?

Intussen het navorsing meer lig op die verskynsel van ras gewerp, veral op die nie-fisieke verskille. So weet ons dat die Westerling se regterbrein-georiënteerdheid sigself tot analitiese denke leen wat mense indeel in rasse-kategorieë, 'n onvergeeflike  "sonde"  vandag. Hierteenoor is Afrikane geneig tot linkerbrein-georiënteerdheid synde die oorsprong van holistiese denke, 'n denktipe wat alles saamvoeg tot een groot geheel met 'n negering van die samestellende onderdele waaruit die geheel bestaan.

Vanweë rasverskille het die huidige gedwonge rasse-integrasie ewe min kans op sukses as die gewonge rasse-segregasie van die verlede.

Toenmalige segregasie-dwang kon die onvryes nie enduit van hul vryheid weerhou nie. Net so sal die huidige integrasie-dwang die huidige onvryes ook nie van hul vryheid weerhou nie. Nie-rassigheid is nié lewensvatbaar nie.

Wit mense is keelvol van die eensydige rassisme-beskuldigings deur oningeligtes en die gekleurde rasse in ons samelewing.


Thursday 6 September 2007

Boesak paar geloof, ideologie

In Godsdiensperspektief (DB,29.08.2007) maak dr. Allan Boesak politiek die vertrekpunt van sy bydrae. Hy analiseer die huidige politieke situasie in Suid-Afrika wat die vroeër gekoesterde politieke drome soos hersenskimme laat vervaag. Hy gryp terug na die drome van Gandhi, Martin Luther King en Albert Luthuli,  "Mense wat die droom omskep het in 'n visie wat vir die mensdom onontbeerlik is."

Hy meld die Afrikaanse Sakekamer het Luthuli vereer as  "dromer" , leier, staatsman, wenner van die Nobelprys vir vrede, visionêr, Afrikaan in murg en been."  Die name van Luthuli en N.P. van Wyk Louw het dié aand sommer met groot  "natuurlikheid saamgeval. Die gees Vrydagaand was die gees van Albert Luthuli"  (en nié Sy alomteenwoordige Gees nie). En dan voltooi Boesak (die teoloog) self daarna die Luthuli-prentjie as hy sê :  "Niemand moet vergeet nie dat Albert Luthuli 'n Christen was."  Hier, vir die eerste keer, impliseer dié teoloog  die Man van Nasaret. Boesak gee hiermee 'n pragtige voorbeeld van die paring van politieke ideologie met die Christelike geloof.

Natuurlik moes hierdie geleentheid ook benut word vir die doel van kerklike transformasie. Soos wat die huidige transformasietrein voortstoom en talle samelewingsfere reeds getransformeer is, so moet die kerklike lewe óók getransformeer word in ooreenstemming met die nuwe staatkundige bedeling. Soos die hand wat die wieg skommel die toekoms bepaal, net so bepaal die nuutste kweekskooldenke en  -dosente   -   waar Boesak nou as dosent aangestel is   -   die toekoms van ons kerk. Waarom dan nie ook die kerk transformeer tot staatskerk deur die politiek binne te ry met die geloofsperd nie? Die bevrydingsteologie (lees struggle) moet ook die kansel opgedra word!

Dit is "goeie politiek" om die Sakekamer-geleentheid te benut deur 'n  "geestelike wa"  by die transformasietrein aan te haak met Luthuli, as rolmodel vir Christene, daarbinne. Boesak verwys hierna as die  "ander gees van Luthuli".  "Ander gees"  impliseer die bestaan van meerdere geeste met die Christelike as maar net een daarvan. Wat sou dan die ánder geeste van Luthuli wees wat Boesak impliseer?

Gelukkig het die Skrif ons vooruit hierteen gewaarsku wanneer dit ons oproep om die geeste op die proef te stel. Dit is presies wat élke Christengelowige onder leiding van die Heilige Gees moet doen en nié onder dié van teoloë nie.