Hierteen maak ek ernstig beswaar

Vroeër byna ongekend, is dit vandag nie meer vreemd om God en die Bybel te kritiseer nie. Ons leef in 'n tyd van die toenemende uitdaging van God en Sy Woord met 'n ooreenstemmende toename in teenspoed en rampe wat ons tref, en tog weier ons steeds om dié verband raak te sien.

In die rubriek, "Van alle kante", en onder die opskrif, "Bedags stry ek met die Here, snags bid ek" (11.08), kla Wilhelm Jordaan God aan as 'n "afwesige pa".

Jordaan sê: "Hoe kan ek hom vertrou met die bewaring van my kinders as hy, as 'n pa, sy eie seun so stief behandel het...(vanweë) sy afwesigheid toe sy seun sterwend aan 'n kruis op Golgota gehang het...dié pa was afwesig, soos pa's dikwels is."

Ek kan nie dink dat Jordaan onkundig is betreffende wat die Bybel ons leer dat, al die straf en oordele wat oor ons móés kom  -  soos ook om deur God ons Vader verlaat te word  -  Jesus op Hom geneem en, plaasvervangend, dit aan die kruis in ons plek gedra het. Wat, hieromtrent, verstaan Jordaan nie wat hom noop om God as 'n "afwesige pa" te verwyt?

Om God 'n "afwesige pa" te noem, is uiters oneerbiedig en grens aan heiligskennis. As protestantse Christen maak ek ernstig beswaar daarteen.    (ngn)

So is krisis in Kerk voorheen hanteer

 

Onlangse berigte en skrywes oor dolerende NG-gemeentes dui ondubbelsinnig op die aanwesigheid van twee botsende sienings van die Bybel in dié kerk. Nuwe vertalings en interpretasies daarvan, sedert 1933 en 1952 veral, het tot groot verdeeldheid gelei. Dolering is 'n simptoom van 'n kerklike krisis rondom die Bybel.

 Twee Bybelse vakwetenskaplike gemeenskappe  -  teologiese paradigmas  -  is onderskeibaar. Vir die een is die Bybel die geïnspireerde Woord van God, geskryf onder die leiding van die Heilige Gees en selfgenoegsaam sodat die Skrif deur die Skrif self verklaar kan word. Vir die ander is die Bybel bloot mensewoorde oor God  -  'n feilbare historiese verhaal  -  en verklaar aan die hand van die evolusieteorie.

 Oor jare heen al word Bybelse waarhede geïnfiltreer deur evolusie georiënteerde oortuigings in die NG kerk en, in 'n "nuwe verstaan" daarvan, tot mites gereduseer. In 2011 sê prof. Willie Esterhuyse, teoloog en filosoof, dat God self "deur sy eie proses van evolusie gaan...(en) geen geloof kan sonder die wetenskap oorleef nie" (By 22.01.11). Wat 'n aanspraak.

 Enkele kenmerke van botsende (ook teologiese) paradigmas is dat hulle mekaar wedersyds uitsluit, onversoenbaar van mekaar verskil, 'n konseptuele transformasie vind plaas, 'n nuwe stel verbintenisse word aanvaar, veranderde siening van die ondersoekterrein (Bybel) vind plaas met onderlinge kommunikasieprobleme.

 In wetenskapsfilosofiese terme bevind die NG Kerk sigself tans in 'n krisis, uiteindelik gevolg deur 'n wetenskaplike revolusie waardeur een van die kompeterende teologiese paradigmas verwerp sal word. Met die oog op minimalisering van kerklike skade, asook waarheidsbehoud, word dit 'n oorweging om betyds paaie te skei soos in die verlede, ook tydens 'n kerklike krisis, tussen Protestante en Katolieke.

 (ngn)

 

 

Hieroor mág ons van mekaar verskil

 

 Daar bestaan 'n lang lys van siekte-pandemies wat die mensdom deur die eeue getref het. In die 6de eeu sterf die helfte van die Europese bevolking aan builepes. Gedurende die 14de eeu eis die Swart Dood (builepes) ongeveer 25 miljoen lewens.

 Tussen die 15de en 17de eeue versprei pokke vanuit Europa na die Nuwe Wêreld (Amerikas) waar 90% van die inheemse bevolking daaraan sterf. Sewe agtereenvolgende cholera-pandemies volg mekaar in die 19de eeu in Indië op. In die 20ste eeu besmet die Spaanse griep ongeveer 'n derde van die wêreldbevolking met aansienlike lewensverlies.

 By gebrek aan kennis van die mediese wetenskap het diie vroegste pandemie-slagoffers hul toevlug tot die Kerk en hul Christelike geloof geneem. 'n Oorblyfsel hiervan is die tienjaarlikse Passiespele in Oberammergau.

 Met verloop van tyd het vooruitgang van die geneeswetenskap 'n verskuiwing vanaf geloof na wetenskap, as kuur vir pandemies, meegebring. Deesdae vra ons baie vrae soos: word ons alleenlik deur die wetenskap van siekte genees, of is die wetenskap 'n gawe van Bo as genees-instrument in diens van die Gewer daarvan?

 Binne ons sekulêre staat, waarvan die SA-grondwet aan elke landsburger godsdiens-  en meningsvryheid toeken, vind ek dit jammer dat ons as Christengelowiges nie groter blyke gee van ons siening van die wetenskap-geloofsverhouding nie. Word laasgenoemde tans ondergeskik gestel aan eersgenoemde?

 Natuurlik mag ons, vreedsaam, van mekaar verskil. Waarom nie, met groot dankbaarheid, die wetenskap as gawe van Bo onder die sambreel van ons Christelike geloof plaas, en nie andersom nie? Wetenskap kan my help tot by die "grens' , maar geloof dra my daaroor.

 

Nuwe deuntjie oor veraf komende taal

Na analogie van die liedjie "Kinders, moenie in die water mors nie, die ou mense wil dit drink...Dit kom van ver af, van Piet le Roux se plaas", sê ons: "US, moenie met Afrikaans mors nie, moedertaal-studente het dit nodig. Dit kom van ver af..." Hoe ver?

In sy bydrae: "Die oerwortels van Afrikaans" tot die bundel, "Afrikaans ons Pêrel van groot waarde", beweer prof. HJJM van der Merwe dat ons taal 'n spontane voortsetting van sewentiende-eeuse Nederlands is. Soos ander tale, is Afrikaans terug te voer tot ouer- of oertale.

Afrikaans se baarmoederlike ontwikkelingsgang begin by die Nostratiese talegroep waaruit Indo-Germaans ontstaan het. Daaruit het die Kentumtale, waarvan Germaans een was, ontwikkel. Uit Germaans het Suid- en Noord-Germaans voortgekom.

Suid-Germaans skenk geboorte aan Binnegermaans, en dié weer aan Kontinentaal-Germaans. Uit laasgenoemde kom Nederduits waaruit Saksies en Nederfrankies kom. Wes-Nederfrankies gee geboorte aan Nederlands en Vlaams waaruit die 17de eeuse Nederlands-Vlaams ontstaan en na Suid-Afrika oorgeplant is.

In US-lesingsale klink tans 'n ander deuntjie op oor dié van die veraf komende taal, te wete: "Siembamba, Moeder se taal, draai sy nek om, gooi hom in die sloot, trap op sy kop dan is hy dood."

(ngn)

Gesondheidswelsyn ons almal se plig

Briefskrywers huldig opponerende standpunte oor die inentingskwessie. Sommige wys op raakpunte; ander op verskilpunte, en nog ander neig om daarvan geskilpunte te maak  -  'n polarisasie van menings rustende op oorwegend subjektiewe oortuigings. Is 'n middeweg te vinde?

Ek maak dit nie tot my taak om enigeen vir of teen inenting te beïnvloed nie. Ek maak nie ander mense se persoonlike en/of groepsverantwoordelikheid , allermins op arrogante wyse, tot myne nie.

Indien wel daarom gevra, gee ek my mening en tree dan terug. Elke persoon het die reg op selfstandige besluitneming, in ag genome die welsyn ook van ander. So, vanwaar my reg om ander tot my sienswyse te wil dwing?

Kan ons aanvaar dat diegene wat druk op ander uitoefen, en dit waarskynlik as hul burgerlike plig beskou, ook op vele ander belangrike nasionale terreine hul burgerlike plig nakom deur drukuitoefening ook daar?

Ek staan begrip en verdraagsaamheid teenoor beide individu èn groep voor; die erkenning van persoonlike keusevryheid en dat besluitneming deur talle oorwegings onderlê word, asook dat ongewensde drukuitoefening gestaak word.

Die soeke na die vinding van 'n middeweg in belang van ons nasionale gesondheidswelsyn is ons almal se plig.             (ngn)

Konteks, spelreëlgesag en diskriminasie

In 'n onlangse TV-program het adv. Nadene Badenhorst, regsadviseur van "Freedom of Religion South Africa" (FOR SA), gewaarsku teen die ernstig kommerwekkende, drakoniese en gevaarlike implikasies van die voorgestelde wetswysiging van Pepuda (Promotion of Equality and Prevention of Unfair Discrimination Act) teen godsdiensvryheid.

In sy insigtelike skrywe wys Hugo Götze (26.06), soos adv. Badenhorst, daarop dat "Die 'reg van toegang' by enige instelling sal iets van die verlede wees...kerke sal niemand wat as 'n lidmaat wil aansluit...kan wegwys nie, al verskil sy/haar geloof, waardes en siening geheel en al van die instelling s'n."

Vele regskundige leke, soos ek, het ook menings oor die Pepuda-aangeleentheid. 'n Primêre vraag is die vraag na wat gesien moet word as die basis vir die beoordeling van diskriminasie  -  geneem Götze se kerkvoorbeeld.

Die basis vir besluitneming oor enige diskriminasie lê vir my opgesluit in die spesifieke konteks waarbinne so 'n beweerde vergrype sou plaasgevind het. 'n Duidelike kontekstueel beskrywende onderskeiding is noodsaaklik, so ook die erkenning van  kontekstuele soewereiniteit sowel as die outonomie van die spesifieke spelreëls wat vir so 'n konteks mag geld.

Bevindinge oor diskriminasie berus op die gesag van hierdie outonome spelreëls as kriteria vir beoordeling, benader volgens die prinsipes van die logika. Eise om toelating tot enige konteks sonder voldoening aan die spelreël-kriteria, kwalifiseer nie as diskriminasie nie.

In kerk-spesifieke geval, voldoen daarom aan die kerklik gesagsvolle spelreëls vir lidmaatskap en word, nie-diskriminerend, ingesluit; indien nie, nie-kwalifiserend, uitgesluit.

Waarborge vir die erkenning van dié gesagsbeklede kontekstuele spelreëls het ons egter nie; ook nie dat logiese, en nie ideologiese, oorwegings sal geld.       (ngn)

Billikheid van oordeel bevraagteken

Om te laat inent of nie in te ent teen die viruspandemie nie, is tans een van die dringendste nasionale vrae. Beantwoording hiervan val uiteen in twee kampe: inenters en nie-inenters.

Die belangrikheid van kudde-immuniteit deur inenting kan nie onderskat word nie. Beide kampe word gekenmerk deur meriete, dog ons vind aanvalle op nie-inenters wat nie oor dieselfde openbare platforms beskik om hulself te verdedig nie.

Een facebook-inskrywing verwys na "kamstige dokters...kwakke (wat)...onsinnigheid uitgeryg het...oor die entstowwe (en dié)...wat toekyk wat met die res gebeur wat die oorlog namens hulle voer."

Tydens die RSG-program, Praat Saam, huldig prof Anton van Niekerk dieselfde sentiment as die facebook-inskrywing met die RSG-programaanbiedster ("onafhanklik en onpartydig") wat haar steun openlik aan hom toesê.

Vir diegene wat antwoorde soek  -  ook buitelands  -  bied die wyer mediaspektrum talle voorbeelde van onrusbarende newe-effekte van inenting op individue waarvan sommige selfs noodlottig. Deur stawende voorbeelde hier aan te haal , mag die indruk gewek word dat ek 'n anti-inentingskampanje voer wat beslis nie so is nie. Ek pleit egter vir diegene wie se omstandighede sodanig is dat hulle huiwerig is, en ons hulle nie moet veroordeel nie.

Ons het ontsag vir die finaliteit van die dood, en kan mense nie verkwalik  -  nog minder veroordeel  -  vir hul vrees vir die onsekerheid van inenting nie. As individue verskil mense onvoorspelbaar dramaties van mekaar  -  een kom niks oor; die volgende dodelik siek.

Dit is jammer dat sommige ander veroordeel sonder inagneming van riskante omstandiighede. Waarom dan nie ook diiegene veroordeel wat nie die basiese protokolle eerbiedig nie?

Die billikheid van veroordeling van nie-inenters moet bevraagteken word.

31 Mei 1961 uitgewis uit nasionale geheue

Ek reageer op die berig: "Meeste in SA wil 31 Mei 1961 nie onthou" (01.06)  -  die opmerking van pres Ramaphosa oor dié datum. Dis nie vreemd nie; dié dag is reeds vroeër deur die ANC as amptelike openbare vakansiedag afgeskaf om daarmee te kenne te gee dat dit geen bydrae lewer tot nasionale eenheid en versoening nie, terwyl dit juis 'n datum is wat vir partypolitiek-oorskrydend neutrale onafhanklikheid staan.

Vermoedelik spruit dié opmerking uit die nalating om behoorlik onderskeid te tref tussen onafhanklikheid  -  weerspieëlende ons internasionaal kontekstueel erkende status  -  en ons nasionale partypolitieke regeerstelsel. Onafhanklikheid dra 'n konstante karakter (nie te assosieer met partypolitiek nie); 'n regeerstelsel 'n tydelik wisselende karakter.

Voorbeeld: Met verkryging van onafhanklikheid in Mei 1961 was die geïmplementeerde regeerstelsel dié van die NP se beleid van afsonderlike ontwikkeling ("apartheid"). Met die bewindsoorname van die ANC in April 1994 implementeer laasgenoemde 'n sosialisties-kommunistiese regeerstelsel. Onafhanklikheid (die konstante) is nie hierdeur geraak toe die regeerstelsel (die wisselende) verander het nie.

Onafhanklikheid (31 Mei 1961) is nie primêr 'n partypolitieke (ANC,DA, EFF, ens) aangeleentheid nie, maar wel van nasionale aard vertolk binne internasionale konteks. Onafhanklikheid is die grootste samebindende gemene deler in 'n burgerlike eenheidstaat en mag nie (partypolities) verpolitiseer word nie, maar moet wel deur die ganse burgery erken, gerespekteer en koesterend verdedig word.

Uitwissing van die onafhanklikheidsgedagte (31 Mei 1961) uit die nasionale geheue is wel eng ideologies te verklaar, dog nie rasioneel-histories nie.

Suid-Afrika nie meer dié rolmodel nie

 

 

Suid-Afrika is by die onlangse Israeli-Palestynse botsing betrek in dié sin dat ons land dan sou dien as internasionale rolmodel vir vreedsame versoening tussen strydende partye, en derhalwe ook vir dié Midde-Oosterse kwessie.

 'n Onlangse artikel van die FW de Klerk-stigting: "Israel & Palestine: SA is no longer an example to be emulated", meld die volgende voorbeelde as rede vir dié statusverlies van ons land as versoeningsmodel: minderheidsgroepe se kulturele en taalregte word ernstig bedreig; onbillike rassediskriminasie kom toenemend voor; die kultuur en -geskiedenis van minderheidsgroepe word uit die nasionale identiteit verdring, hul ekonomiese beweegruimte word toenemend ingeperk terwyl grond en eiendom sonder vergoeding onteien staan te word.

 Van grondeienaars sê die President: " they are not the rightful owners of land..., not really part of 'our' people..(and) the bearers of the original sin of their ancestors..." Sulke uitsprake bring mee dat dié beskuldigdes nie langer meer welkom voel in hul geboorteland nie. Waar blyk die versoening hieruit?

  'n Owerheid wat, ten spyte van ons Grondwet en Handves van Menseregte, minderheidsgroepe so behandel, kan sekerlik nie as model vir versoening beskou word nie. Suid-Afrika is ongetwyfeld nie meer dié rolmodel vir versoening wat die internasionale gemeenskap aan hom toegeken het nie.

(ngn)

 

 

 

 

Deel asseblief dié oplossing met ons

Die finale antwoord, in ons kompleks saamgestelde samelewingsomgewing, op die vraag waarom verkiesing na verkiesing telkens nie 'n beter regeerbedeling op al drie vlakke van regering vir Suid-Afrika meebring nie, bly ons steeds ontwyk. Die jongste tussenverkiesings bevestig dit.

Duidelik gaan 'n voorspelbaar ongeneesbare doofstomblindheid  vir meriete en regeerbekwaamheid herhaaldelik as totaal onbelangrik by die kiesersmassa verby. Afrika-georiënteerde faktore soos sibbe, strydende faksies,nepotisme, geweld, intimidasie en kaderontplooiing blyk 'n rol te speel in die aanwysing van kandidate vir leiersposisies terwyl bevredigende dienslewering nie 'n prioriteit blyk te wees nie.

Ons word nimmereindigend feitlik daagliks getref deur die volgehou sikliese herhaling van infrastruktuur vernietigende protesaksies tussen strydende groepe en owerhede waaromtrent die vandaliste nie tot verantwoording geroep word nie Hierdie afwaartse spiraal van vernietiging na die bodemlose donker put hou Suid-Afrika se groei en ontwikkeling gyselaar en bied geen ontsnappingsroete daaruit nie.

Natuurlik het die protesgangers dikwels rede tot ontevredenheid wat direk uit onbekwame leierskap  -  deur die protesteerders self  verkies  -   gebrekkige dienslewering en onvervulde beloftes spruit. Hierdie afwaarts volgehoue spiraal het 'n nasionale patroon geword. Dat kiesers nie besef dat, wat hulle kry, die resultaat van hul stemming is en daarom alternatiewe opsies oorweeg nie, gaan alle redelikheid te bowe.

Ten grondslag hiervan lê waarskynlik die volgende twee belangrike en oorkoepelende faktore, naamlik,die diepgevestigde Afrikakenmerk van solidariteit en 'n sterk anti-wit en -westerse sentiment. 

Wie 'n oplossiing vir dié volgehoue wanfunksionele keusepraktyk van kiesers het, moet dit asseblief met ons almal deel.

(ngn)

Die G in NGK betekenisrowend verander

Dr Bernhard Ficker loop deur onder kritici vir sy Skrifgefundeerd gereformeerde Godsbeskouing. Soos dr Henrietta Klaasing(10.05), deel ek ook in sy gereformeerde oortuigings. 'n Belangrike vraag is na die aard van sy kritici se oortuigings; is dié ook gereformeerd? Dit lyk nie so nie.

Klaasing sê dat "die denke oor God die NG Kerk verder weg...van die gereformeerde leer neem." As voorbeeld wys sy op die amptelike "gender"-geregtigheidsbesluit wat op 8 Oktober 2019 deur die algemene sinode (AS) van die NG Kerk "stil-stil by die agterdeur ingetrek" is.

Klaasing beweer dié kerkbesluit het tot gevolg dat God deur sommige in vroueterminologie  aangespreek word, en vra dan of dié Kerk beïnvloed word deur die huidige tydsgees in die verstaan van die Bybel. Sy meen dié Kerk tree in pas daarmee op en flankeer "met gender en feminisme vir die Kerk, sy gereformeerde aard en die teologie."

Met soveel Skriftuurlik onversoenbare besluite reeds deur die AS van die NG Kerk geneem, moet Klaasing gelyk gegee word ook wat dié kerkleiding se 2019-besluit betref. Vir toegewyde Christengelowiges behoort dit duidelik te wees dat die AS-leiding reeds vir geruime tyd die weg van reformasie verruil het vir geloofs-  en kerklike transformasie.

Van 'n moderne apokaliptiese Patmos sal ons vandag presies dieselfde boodskap verneem as dié aan die gemeente van Pergamum (Open:12-17).In dié gemeente was daar mense "wat die leer van Bileam aanhang"; die leer van kompromie.

Word die betekenis van die G in NGK, misleidend, deur pseudomorfose verander? Dit blyk dat die NG Kerkleierskap hulself fluks daarmee besig hou en,so ook, Ficker se kritici.

(ngn)

Dié bekentenis behoort ondersoek te word

Koos van der Merwe (VdM) oud-LP (30.04) beweer dat apartheid nog nooit tot misdaad teen die mensdom verklaar is nie. Die resolusie van die Algemene Vergadering van die VN in November 1973 was slegs 'n "aanbeveling" in verband met laasgenoemde, en nie bindend op VN-lede nie.

Die Internasionale Strafhof se verklaring van apartheid tot misdaad teen die mensdom in 1998, is "bloot gedoen op grond van die aanbeveling van 1973." VdM sê die "groot nasies (het) nie die 1973-aanbeveling ondersteun nie." So, waar laat dit ons met oud-pres. FW de Klerk se "bekentenis" van 17 Februarie 2020 dat "apartheid 'n misdaad teen die mensdom" was?

Watter doel dien so 'n "bekentenis", 26 jaar die nuwe SA binne, behalwe dié van die skepping van 'n gelegitimeerde platform vir ANC-vergelding in die vorm van plaasaanvalle en -moorde, brandstigting, vandalisering, regstellende aksie,SEB, rassediskriminasie en die vernietiging van ander se kultuurerfenisse?

Tot tyd en wyl De Klerk VdM se bewering bewysmatig weerlê, kan laasgenoemde se bewering nie sonder meer verwerp word nie. Sou die De Klerk-"bekentenis" as ongeldig bewys word, kan die verdere voortsetting  -  en die vernietigende uitwerking daarvan op ons Suid-Afrikaanse samelewing (lees: minderheidsgroepe)  -  nie langer toegelaat word nie. 

VdM se bewering behoort daarom ondersoek te word en, in die lig van die bevindinge daarvan, opgetree te word  teen die ongrondwetlike misbruikmaking deur die ANC van dié De Klerk-"bekentenis".

Word ons Godsbeskouing geïnfiltreer?

Menings oor God as vrou het betrekking. Ons sou dié menings kon ignoreer as dit nie daarvoor was dat dit die Nuwe Testamentiese Bybelse waarheid daaromtrent ernstig aantas nie.

Dit is deur Jesus Christus self dat ons God as Sy, en ons, Vader leer ken. Enkele voorbeelde: Hy leer Sy dissipels om in die gebed God as Vader aan te spreek. In sowel Getsemane as aan die kruis spreek Jesus God as Vader aan. 

Christus sê hy vaar op na Sy Vader, en wys daarop dat in die huis van Sy Vader daar baie wonings is. Hy is bestem om langs Sy Vader op Sy troon te sit. In die Apostolicum verwys ons na God as Vader. Genoeg vir eers; daar is talle verdere voorbeelde.

Jesus bring groot duidelikheid oor die geslagtelikheid van God. Waarom dié weerstand om Christus se getuienis te verwerp? Wat is dan die probleem? Ag ons Sy getuienis as onbetroubaar met ons self as beterwetend? Watter soort persoon ag hom-/haarself 'n Christen en twyfel oor Jesus se uitsprake?

Die verdagmakende twyfel oor God se geslagtelikheid as dié van 'n vrou of "heilige prisma" bring die protestant in ware Christene na vore. Tas ons nie met dié valse beskouinge die eer van die Drieënige God aan nie? 

"New Agers" is aanhangers van die gewaande en okkultiese vroulike god(in) Gaia. Word ons Godsbeskouing deur "New Age"-denke geïnfiltreer?

Ignoreer gerus die twyfelsaaiers wat God as vrou voorstel.

Min insig ook aan taalmuntstuk se keerkant

Mag ek reageer op prof. PW van der Walt se "Min insig in US se taalproblematiek" (17.04) en ook op die ander kant van die taalmuntstuk van sy "min insig"-stelling wys?

Die US-skeepskaptein en sy bemanning wat meen hullle gaan hul studentevrag met hul akademiese potensiaal sukesvol vervoer deur daarop aan te dring om slegs in Engels te onderrig, en tot kampustaal te maak, en studente te verontreg wat al struikelende en wankelende met Engelse taalkrukke oor die weg moet kom, het self min insig in die deeglik bewese opvoedkundig-onderwyskundige verband tussen moedertaalonderrig en maksimale potensiaalontwikkeling. Ontkenning hiervan, verraai min insig.

Terloops, hoe, deur wie, om watter rede en met watter uiteindelike doel voor oë is die US se taalproblematiek geskep, bevorder en steeds lewendig gehou? Sal die professor ons nie asseblief "insigtelik"  daaromtrent inlig nie?

"Beste stuurmanne" nie só oningelig nie

Prof PW van der Walt se skrywe (10.04) het betrekking. Met "akademiese betrokkenheid" as skeidslyn tussen US-dosente en taalkritici van buite, etiketteer hy laasgenoemdes as "beste stuurman staan aan wal"  -  wat "onrealistiese verwagtinge koester"  -  'n manier om te sê: ons weet; julle nie?

Kan die terugvoer van "bykans 200 studente...(oor) 'n paar modules", waarvan taal slegs 'n onderdeel van dié vraelys uitmaak, as statisties verteenwoordigend van die US-studentegemeenskap se taalmenings beskou word? Beslis nie. Ons weet ook dat statistiek tot voorafbepaalde uitkomstes gemanipuleer kan word.

Aanvullend hiertoe die volgende: ons weet Afrikaanssprekendes tree as "taaljintelmans" maar te gewillig akkommoderend op in gesprekke met Engelssprekendes deur na Engels oor te slaan. Hierdie bereidheid tot tegemoetkoming van nie-Afrikaanssprekendes leen sigself tot uitbuiting van Afrikaans. Dié kwaadwillige uitbuiting is selfs moontlik in tersiêre konteks.

Die taalpsige van die Afrikaanssprekende, een van toegeeflike inskiklikheid  -  nie by Engelssprekendes te vinde nie  -  vererger die kwesbaarheid van moedertaalsprekers van Afrikaans. Huiwerig om openlik voorkeur vir Afrikaans te toon, bestaan die wesenlike gevaar dat taalteenkanting tot  persoonlike benadeling mag lei. Aandrang op moedertaalonderrig is dus riskant.

Opleiding uitsluitlik in Engels van veral onderwysstudente maak dit, vooraf meewerkend ter voorbereiding, net soveel makliker vir 'n ANC-beheerde skoolstelsel  wat in die toekoms kan besluit op die volslae verengelsing van alle laer- en hoërskole tot 'n enkele eentalige onderwysbedeling.

Moenie die taalkritici van die US-taalbeleid  -  "beste stuurmanne"  -  sodanig onderskat om te wil dink hulle is totaal oningelig nie. 

Geen einde in sig aan US-taalstryd

 

Destyds verbonde aan die Nelson Mandela Universiteit (voorheen UPE), het 'n skrywe van my  -  'n bietjie meer as 18 jaar gelede  -  op Maandag 21-10-2002 in die Oos-Kaapse "Die Burger" onder die opskrif "Moenie taalverraad pleeg" verskyn. Na byna twee dekades blyk dit steeds relevant bydraend te mag wees tot die onverkwiklik tragiese US-taalstryd waarvan die einde nie in sig blyk te wees nie. Ek haal 'n gedeelte daarvan woordeliks hierin aan.

 "Die multidimensionaliteit en -funksionaliteit van 'n taal kan en mag nooit ontken word nie. Trouens dit word weerspieël in die diversiteit van legitieme invalshoeke van waaruit deelnemers aan dié taaldebat deelneem.

 Die kernkonteks van die US, soos ook by ander hoëronderwysinstellings, behoort gedefinieer te word as 'n onderrig-leer-konteks. Die wese van die US-taaldebat behoort te sentreer rondom die primêr opvoedkundig-onderwyskundige taalbehoefte van studente. Dit is binne dié konteks waar moedertaal innig verweef is met werklikheid, waarneming, verskillende denkvorme en -uitkomstes, betekenisgewing, retensie, denkontwikkeling en, uiteindelik, potensiaalontwikkeling.

 Tale dien as sleutels wat mensepotensiaal oop-/ontsluit, of nié oop-/ontsluit nie. In dié verband het Afrikaans hom reeds voldoende bewys as 'n sleuteltaal.

 Die US durf dus nie taalverraad pleeg teenoor almal vir wie die Afrikaanse taal 'n sleuteltaal was, is en sal wees in die ontwikkeling van hul potensiaal nie. Die US-taalbeleid moet nie toelaat dat Afrikaans ooit tot taalkarkas vir die taalaasvoëls gemaak word ten koste van die potensiaalontwikkeling van die Afrikaanssprekende jeug nie."

 

 

Smuts 'n Britse Ryksbouer, nie nasiebouer nie

Ek reageer op Chris Pretorius (23.03) se skrywe, in reaksie op my skrywe (18.03),  waarin hy sekere histories bevraagtekenbare opmerkings aangaande die persoon van veldmaarskalk (Britse titel) Jan Smuts maak.

Histories gesien, is Smuts ongetwyfeld 'n omstrede figuur, soveel so dat hy sy eie mense, die Afrikanervolk, in pro- en anti-Smutsgroepe verdeel het. Jy is óf pro- óf anti-Smuts. Volgens sy skrywe bevind Pretorius hom in die pro-kamp. Ek, daarenteen, bevind my nie in dié kamp nie.

Verklaar die geskiedenis Smuts regtig as 'n "bewese bittereinder"? Ek bevraagteken dié stelling. Dit pas nie die verwysing na hom as "Handyman of the British Empire" nie, of hoe? Smuts het by twee geleenthede Suid-Afrika by Europese oorloë betrek ter ondersteuning van Groot Brittanje waarvoor ook Afrikanerjongmanne hul lewens moes opoffer. Met sy fussilering van Jopie Fourie, het hy sy eie mense onversoenbaar vervreem.

Ek gun Pretorius dit om te glo dat "Smuts en sy regering hul bondgenote...reg gekies het (en dat) geen Suid-Afrikaanse staatsman ooit Smuts se gelyke (was) nie  -  nie plaaslik of internasionaaal nie". Wat 'n eenogig bedenklike stelling.

Erkennende sy heldeverering vir Smuts, verwag ek van Pretorius die erkenning ook van my reg om van hom te verskil sonder om van laasgenoemde 'n geskil te maak. Die historiese Smuts is dit nie langer werd nie.

Smuts was beslis geen nasiebouer soos wat Pretorius beweer nie. Hy was 'n Britse Ryksbouer, tuis in die geselskap van 'n Rhodes en Milner.

Leiers van teleurgestelde verwagtinge

 

By nadere ondersoek mag ooreenkomste gevind word tussen "Slim Jannie" Smuts, oorlogstydse Boeregeneraal, en "Slim Wim" de Villiers, US-rektor.

 Intellektueel geniaal het Smuts, na die Anglo-Boereoorlog, sy in ellende gedompelde verslane volksgenote verruil in voorkeur vir die vriendskap van die Engelse oorwinnaar. Sy verslane volksgenote moes hul -erfenis verwerp en deel word van die Britse Empaaier  -  'n omstrede leier van teleurgestelde verwagtinge.

 In 'n onderhoud van Jan-Jan Joubert met die huidige US-rektor, gepubliseer in "Matieland" (Jaargang 58, 2015), was Joubert op soek na "die wese van die nuwe rektorsiel".

 As student het die US-rektor uitmuntend presteer. Hy was "lid van 'n groep genaamd 'Stellenbosch moet oop' (en) ten gunste van studente-aktivisme...'n goeie ding". Hy verwys na homself as " 'n sogenaamde linkse in 'n studenteraad van dertien".

 As skrander akademikus het hy blootstelling aan buitelandse Engelstalige universiteite soos Oxford, Harvard en Kentucky geniet; plaaslik ook Ikeys, 'n duidelike beïnvloeding waarvan hy sê: "ek het baie Amerikaner in my", en hy "vind dit vreemd dat 'n universiteit 'n taal moet bevorder", 'n duidelik nie-wetenskaplike uitspraak.

 Vanuit die staanspoor (2015) was hy van voorneme om teen 2020 die US tot 50% swart studente, van die totale studentetal, te diversifiseer.

 Soos wat Smuts die na-oorlogse Afrikanervolk se verwagtinge teleur gestel het, so word ook die Afrikaanssprekende studente aan die US se verwagtinge ten opsigte van onderrig in hul moedertaal, teleur gestel.

 

 

 

Afrikanisering bedreig eie identiteite

Pleknaamveranderinge, faset van die ANC se sielkundige Afrikaniseringsoffensief, waarsku ons bewusmakend tot tydige besinning oor die strategie van na-oorlogse dekolonialisering.

Eersvolgende geslagte gaan die toekoms onseker tegemoet indien sonder kennis van hul herkoms, sowel as van hul voorsate se bydraes tot die opbou en ontwikkeling van Suid-Afrika (SA). Verbreking van die band tussen herkoms en toekoms is vernietigend. Die ANC weet dit wel deeglik.

Op ons eie historiese SA-pad van byna 370 jaar is daar talle onderskeibare historiese bakens. Afrikanisering is ingestel op die vernietiging van hierdie bakens soos, byvoorbeeld, die Afrikaanse taal en ons volks- en kultuurgeskiedenis as bakens van ons identiteit.

Vernietiging van gemelde bakens bespoedig identiteitstransformasie tot die gemene identiteitsdeler van Afrikaanskap. Vind daar nie 'n merkbaar geleidelik vrywillige verskuiwing van identiteit by sommige reeds gedeeltelik getransformeerdes plaas nie? Is ons nog trots op, en heg ons nog waarde aan, ons oorgeërfde identiteit?

'n Kritieke tyd om identiteitsbehoud lê voor. Sing ons steeds Afrikaners is plesierig met derduisende identiteitsgenote reeds oorsee? Ons moet waak teen 'n toekoms waarbinne ons unieke andersheid genivelleer word tot verbeeldinglose eendersheid. Gedy of taan Afrikaanse kultuurorganisasies sedert 1994?

Liefde vir die eie en die bewaring daarvan is geen oortreding nie. Enige groepering se toekoms word geassosieer met hul jeug. Waar staan ons jeug met betrekking tot hul passie vir identiteitshandhawing?

Identiteitsoordrag is deel van ouers se natuurlike en spontane kultuur-  aan hul kinders. Gaan ouers hul kinders nog voor in standpunt-  en voorbeeldstelling oor identiteitshandhawing?

Ons nasionale historiese bewussyn word vernietig

Ek het op Uitenhage gaan slaap en op Kariega wakker geword. Port Elizabeth-inwoners word onthuts op Gqeberha wakker. Uit dié oornagse transformasie-nagmerrie ontwaak ons nie weer nie, 'n goeie voorbeeld van pres. Ramaphosa se herhaalde verwysing na die "new dawn upon us".

Dié naamsverandering vorm deel van die ANC-transformasieagenda tot die algehele uitwissing uit ons nasionale historiese bewussyn van die westerse bydrae tot, en invloed op, die ontwikkeling van Suid-Afrika (SA), ten einde slegs deur Afrika-inhoude gevul te word.

Hieromtrent kan die ANC-magsdronke -vertoon nie misgekyk word nie.Groot skade word berokken aan versoenings- en nasiebou pogings met tegelyk vervreemding van 'n segment van die SA-bevolking.

Plekname van dorpe wat deur Europeërs gestig en ontwikkel is, word gemonopoliseer deur Afrika-naameiers daarbinne te lê. Minister Mthethwa beweer dis 'n simboliese herstel vir verlede onregverdighede. Kan een onregverdigheid deur 'n ander onregverdigheid ongedaan gemaak word?

Bestaan daar voldoende bewyse dat die Port Elizabeth-Uitenhage-omgewing reeds tradisioneel Xhosa-bewoonde gebiede tydens dorpstigting was? Ek twyfel daaromtrent. Teenswoordig kan, byvoorbeeld, Australiërs en New Zealanders nog begrip toon as ek sou sê ek kom van die Port Elizabeth-omgewing in SA, maar Gqeberha?

Behalwe dat dié naamsverandering geldvermorsing is, lei dit ook tot disoriëntering in vele opsigte. Waarom kan beide name nie, met die "ou naam" tussen hakies, nie behou word nie? Veel emosie word ook opgewek wat rassepolarisasie kan aanwakker.

ANC-vure vernietig president Ramaphosa se "fynbos"

In sy 2021-SONA-aanbieding beweer president Ramaphosa dat ons "nasionale fynbos" simbolies aan die brand is. Voorbeelde van dié verwoestende brande is legio. Van die twintig gevaarlikste wêreldstede is ses daarvan Suid-Afrikaanse stede (onder ANC-bewind).

Vir die soveelste keer was ook die afgelope presidensiële voordrag 'n groot teleurstelling.Oor seker die mees endemies verlammende probleem onderliggend aan steriele groei en gebrekkige ontwikkeling  -  die kwessie van staatskaping en korrupsie  -  het die president weinig gesê.

Vir 'n baie lang tyd reeds is korrupsie en staatskaping ondergeskik aan ANC-belange met die belastingbetalende burgery wat vir vervalste staatsrekeninge en finansiële kaderknoeiery moet betaal.

Natuurlik was die SONA nie 'n geleentheid uitsluitlik oor korrupsie nie, maar waarom so weinig oor die Zondo-kommissie en die vervolging van korruptes? Suid-Afrika hou asem op; ons toekoms is by 'n waterskeiding. Dui dit op ANC-prioritisering van groter lojaliteit teenoor ANC-eenheid as nasionale belang en -eenheid?

'n Gebrek aan dringendheid van voorgenome optrede asook aan oortuigingskrag in aanbieding, bring die vraag na die geloofwaardigheid en nasionale inspirasie wat daar uitgaan van president Ramaphosa se leierskap, na vore.

In teenstelling met die wêreldkenmerk van ongelooflike vooruitgang en versnelde lewenstempo, ontwaak die Afrikareus maar langsaam. Vandaar dat SONA-inhoude van jaar tot jaar weinig verskil en onuitgevoerde beloftes teleurstellend toeneem.

Wat die president se simbolies brandende "fynbos" betref: wie of wat anders as die selfaangesteekte ANC-vure is besig om dié "nasionale fynbos" te vernietig?

Wetenskaplike rasionaliteit is 'n vorm van geloof

George Claassen (29.01) verwys in sy kritiek teen dr. Frits Gaum na "die irrasionele sprokies...wat so kenmerkend is van alle gelowe", impliserende daarmee ook die Christelike geloof. Hy beweer die "irrasionele sprokies" van die Christelike geloof word deur "wetenskaplike ontdekkings...weerlê".

Dit verbaas my dat Claassen nie laat blyk dat sy eie geloof, dié van wetenskaplike rasionaliteit, self ook deel uitmaak van die "alle gelowe" wat, volgens hom, gekenmerk word deur "irrasionele sprokies".nie.

Kan 'n rugbywedstryd volgens sokkerreëls hanteer word? Verseker nie. Dit is presies wat Claassen doen wanneer hy die interne spelreëls/kriteria van sy eie geloof  -  wetenskaplike rasionaliteit  -  ekstern toepas op die Christelike geloof. Dit is wetenskaplik ontoelaatbaar.

Claassen se kritiek hou geen bedreiging in vir ons geloof as Christene nie, mits ons dié toenemende vyandigheid teenoor die Christendom sien as die bevestiging van die Bybels profetiese voorspelling waardeur ons geloof juis verder versterk word.

Synde produkte van die wetenskap, bied Covid-19-entstowwe slegs begrensde antwoorde op dié pandemie. Die wetenskap bied geen algemene kuur teen die angs, vrees en onsekerheid wat daarmee gepaard gaan nie. Christene vind hieromtrent troosvolle vrede in 'n lewende verhouding met 'n transendente Wese in wie hulle gelowend hul vertroue stel.

Die wetenskaplik rasionalistiese geloof is begrens. Daarteenoor ken die Christelike geloof geen grense nie. Geen geloof laat sigself deur rasionele denke dissekteer nie, al blyk dit soms hoe noodsaaklik te wees  -  ook nie die Christelike geloof nie.

Tel. No. 041-9224522

Ons kon tóé nog meer met minder doen

 

 

Elke maand het 'n eie bekoring. Leipoldt besing Oktobermaand; Desember dikwels 'n huweliksmaand  -  52 jaar gelede ook vir my en my vrou.

 'n Vrygeselkollega onderneem daardie somer 'n toer na Rhodesië, Mosambiek en Zambië. As deel van ons wittebroodsreis nooi hy ons saam op toer. 'n Eenmalig onherhaalbare geleentheid, aanvaar ons dié uitnodiging.

 Na ons Saterdagtroue, ontmoet ons hom die daaropvolgende Dinsdag in Messina. Onderweg daarheen oornag ons in Bloemfontein (R10), Pietersburg (R9-50) en Messina (R9) in hotelle.

 Ons motor, 'n Wolseley 1000, laat ons in Messina en reis saam met ons weldoener. Met slegs 'n bietjie kontant en R200 se reisigertjeks, vertrek ons na Rhodesië gebruikende die Britse geldstelsel met R2 vir 'n Britse pond.

 Verblyfkoste in hotelle te Umtali (R8-10), Beira (R12-30/480 escudos), Salisbury (R10-20), twee nagte by die Karibameer (R24-45), twee nagte by die Victoriawaterval (R34-20) en Bulawyo (R6-10), beloop soos aangedui. Ons visums vir Zambië daag nie op nie, en ons vlieg tussen Kariba en Victoriawaterval vir R34-20.

 Terug in Suid-Afrika kos 'n rondawel op Tshipise ons R1-90 per nag, Motel Numbi R5, 'n dagbesoek aan die KNP R3, en 'n Nelspruitse motel R7.

 Na aftrekkings het my Desembertjek R127-70 bedra; my vrou s'n minder. Ons het 'n totale afstand van 3312 myl in Suid-Afrika afgelê met 'n brandstofverbruik van 74 gellings wat R29-61 gekos het.

 Vyftig plus jare gelede kon ons met (relatief) minder meer doen as met vandag se meer waarmee ons toenemend al hoe minder kan doen, 'n vervloë era waarvan die huidige geslag waarskynlik weinig weet.

 

 

Kompromie 'n dolksteek in kerklike hart

Verdeeldheid oor Bybelse uitsprake oor die gaykwessie word deur die kerkleiding aanvaar, wat dan besluit "dat elke gemeente na goeddunke moet handel" ( Joubert 06.01). Handeling na menslike goeddunke, en nie volgens die Bybel nie, dui op bedrieglike kompromiemaking aan kerklike kant.

Verdeeldheid in kerklike geledere aanvaar? Watter tipe spiritualiteit sit agter 'n verdeelde kerk? Is dit nie die kompromiemakende verderflikheidsgees wat hom beywer vir die vernietiging van die Liggaam van Christus nie?

Joubert pleit vir 'n "vredestyding", asook dat dié "wat so skeuring maak in die NG Kerk...tog asseblief weer moet dink." Vrede, rustende op kompromie, is 'n misleidend tydelike en valse vrede. Sy oproep om "weer te dink"   -  om  alleen die rasioneel, intellektuele verstandsdenke te gebruik op wat 'n bowerasionele (geloofs-) terrein is  -  is ewe misleidend.

Matthys Strydom (19.01) sê ek "ignoreer Joubert se vredesversoek". Natuurlik, want Joubert se vrede is vals omdat dit op kompromie berus.

Strydom beweer ook: "Die ongemaklike waarheid is egter dat die meerderheid van lesers tyd in albei kampe (meganies en organies) deurbring" (juis die gevolg van kompromie). Regtig? Ek, vir een, beleef dit nie so nie. Kan Strydom dié meerderheidsaanspraak toelig? Sy "ongemaklike waarheid", resultaat van kompromie, is 'n dolksteek in die hart van die Kerk.

Strydom vervolg met: "liefde en vrede...in die Bybel aan(ge)tref", verskyn "nie in Breitenbach se brief nie". Indien onderskei tussen ware (Bybelse) en valse (mensbeoordeelde) liefde en vrede, skaar ek my, tereg, nie by Strydom en Joubert se persepsie van dié twee begrippe nie.

Die kerkleiding, Joubert en Strydom se sieninge vertoon duidelike kenmerke van Kerkvernietigende kompromiepogings tot die versoening van onversoenbares.

Skrif- en Godsbeskouing onderlê gaygeskil

In sy "Kerkskeurders, laat God oordeel" (06.01), is Jan-Jan Joubert korrek in dié opsig dat God verseker oor kerkskeurders  -  die Kerk is Sy liggaam  -  sal oordeel.

Sy skrywe wek egter die indruk dat hy voorlopig dié Goddelike oordeelsrol wil speel, en God dit net moet kondoneer, met sy implisiet vingerwysende kritiek na die antigay kerklike groepering.

Myns insiens lê die kernverskil tussen die progay en antigay NG Kergroeperinge opgesluit in hul botsende Skrif- en Godsbeskouing.

Die Bybel, waaruit ons God en Sy wil vir ons lewe leer ken, word interpreteer: of meganies (aanvaar as onveranderbare Goddelik geïnspireerde Woord) of organies (aanvaar as menslike narratiewe oor God en Sy skepping in kultuurhistoriese konteks onderhewig aan verandering).

Ek debatteer die gaykwessie vanuit die meganiese Skrifinterpretasie en verwerp daarmee die organiese interpretasie. Ons kan nie op twee gedagtes hink nie; dis of die een of die ander waarvoor ons verantwoordelikheid aanvaar. Joubert stel nie 'n direkte interpretasiestandpunt nie, dog syne is, afleibaar, organies.

Aanvullend tot dié interpretasiespanning word sterk aanslae op die Bybel geloods deur dit te korrupteer deur vervalste vertalings en deur verkeerde vertolkings te diskrediteer. In soverre die Skrif gekorrupteer en gediskrediteer word, word dieselfde met die Godsbeskouing gedoen.

Joubert kies duidelik kant in dié debat, maar laat dit dan ewe vroom oor aan "die oordeel van God" wat hy in 'n organies geïnterpreteerde dampkring plaas. Nee, Jan-Jan, dit is nie die gaykwessie alleen wat die Kerk  -  en toekomstige soortgelyke kwessies  -  kan laat skeur nie, maar wel die onderliggende Skrif- en Godsbeskoulike interpretasie.